The  degreese  of  adverbs - Zərfin   dərəcələri

 

  İngilis dilində  ancaq  keyfiyyət zərflərinin dərəcə kataqoriyası var.Zərfin  də dərəcəsi sifətlərdə olduğu  kimi 2 üsulla  düzəlir :
1)    Sintetik üsulla  -  yəni  zərfin  sonuna  şəkilçi  əlavə  edilməklə.
2)    Analtik  üsulla - yəni  zərfin əvvəlinə köməkçi  söz  əlavə  etməklə.Birhecalı  keyfiyyət  bildirən zərflərin  müqayisə dərəcəsində - er, üstünlükdə  isə  -  est  şəkilçisi  əlavə  etməklə, düzəlir.
                                fast  - faster  -  fastest 
                                hard  -  harder  -  hardest
                                long  -   longer  -  longest 
İki  və çoxhecalı  zərflərin  müqayisə  dərəcəsi zərfin  əvvəlinə  “more”,  üstünlük dərəcəsini  isə zərfin  əvvəlinə  “ most ”  artırmaqla  düzəlir.
                               nicely – more   nicely  - most  nicely

Bütün  “ ly”  ilə  düzələn  zərflərin  müqayisə  dərəcəsi  more , üstünlük  dərəcəsi  most  ilə  düzəlir.Müqayisə  dərəcəsi  much  ilə  qüvvətləndirilir. Yalnız  “ early” zərfinin müqayisə və üstünlük dərəcəsi “ er ”,- “ est” artırmaqla  düzəlir, çünki  “- ly” burada  zərf düzəldən şəkilçi deyil, kökün özündədir.Ümumiyyətlə zərflər əsasən sifətin üzərinə - ly  artırmaqla düzəlir.
Ex :  slow – slowly,   nice  -  nicely.

hard, fast,early, late, near, short, far, straight, big, long  həm  sifət, həm də zərfdirlər . İsimdən əvvəl  gələndə  sifət  feldən  sonra  işləndikdə  zərf  olurlar. 
hard  work – çətin  iş ( sifət )  
He  works  hard  -  o,  çox  işləyir .(zərf)  

hardly,  nearly,  lately  zərfdirlər, ancaq dərəcələri  yoxdur. Ancaq  öz  tərcümələri  yerinə  işlədilirlər. Hardly - güclə, çətinliklə, nearly- demək olar ki, lately - son zamanlar  kimi tərcümə  edilirlər.
hardly – işləndiyi  cümləyə daha  inkarlıq  işlənmir, inkarlıq  onun  özündədir .
Bəzi  zərflərin  dərəcələri  kökün  dəyişməsi  yolu  ilə  düzəlir.
                                  well -  better  -  best 
                                  badly  -  worse  -  worst
                                  much  -  more  -  most
                                  little  -  less  -  least 

Bəzi  zərflərin  2 müqayisə  və  iki  üstünlük  dərəcələri  var.
                near  -  nearer           nearest
                                                  next            
                far -         farther  -  farthest
                                further - furthest
                late  -  later          latest
                                            last  

1.Əgər  cümlədə  as ... as, not  so ... as, not  as ... as,  too, very, rather, quite  olarsa  zərf  adi  dərəcədə  olur. 
 

2.    Əgər  cümlədə  that, much, a little, a bit  olarsa  orada  zərf  müqayisə  dərəcəsində  olur.
 

3.    Əgər  cümlədə  which, which  of, of  all, ever, in  the  world, in  the  village,  at  home, at  school  və  sairə  varsa  orada  zərf  üstünlük  dərəcəsində  olur.
Enough -  həm  isim, həm  də sifətlə işlənir. Enough  isimdən  əvvəl, sifətdən  sonra  işlənir.
 Ex: enough  time, but: hot  enough, cold  enough.
   
                                              Zərfin  cümlədə  yeri

Tərzi  hərəkət   zərflərinin  yeri  əsasən  feldən  sonradır .
Ex : She  was  walking  slowly.  

Əgər  cümlədə  feldən  sonra  tamamlıq  olarsa  zərf  tamamlıqdan  sonra  gəlir.
Ex : He  recited  the  poem  loudly. O , ucadan  şer  oxudu.

Diqqət:  zərf    fel  ilə   tamamlıq  arasında   dura  bilməz.
Cümlədə  feldən  sonra  məsdər olduqda  zərf  feldən  əvvəl  gəlir.

Ex :  He  seriously  began  to study. - O , ciddi  oxumağa  başladı. 
Qeyri-müəyyən zaman zərfləri: always, often, seldom, ever, never, just, already, sometimes, soon, yet.
Sometimes  əsasən  cümlənin  əvvəlində   gəlir.  
Yet   isə  inkar cümlədə sonda  gəlir. 
1.Əgər bir  mübtəda  bir xəbər olsa  qeyri  müəyyən  zərflər ikisinin arasında gəlir.

Ex : He  often  goes  to  the  library.
2.Cümlədə xəbər  köməkçi və  əsas  fellə  ifadə  olunmuşsa (bir köməkçi fel və  bir  əsas fel olarsa) bu  zərflər,

köməkçi  fellə  əsas  felin  arasında  işlənir.       

Ex : I shall  never  forget  you. - Mən  səni  heç  vaxt  unutmayacağam .        

                             
3.Cümlədə iki köməkçi fel olduqda bu  zərflər  birinci  köməkçi  feldən  sonra işlənir.
Ex : The  letter  has already  been  sent. - Məktub artıq  yola  salınmışdır.

4.Qeyri-müəyyən  zaman  zərfləri  can, may, must  modal  fellərdən  sonra gəlirlər.  
Ex : I  must  always greet  her.

5.Cümlədə  “must”  felinin əvəzedicisi  “have  to” vastəsilə ifadə olunduqda qeyri-müəyyən zaman  zərfləri  “have  to” - dan  əvvəl  gəlir.
Ex : I often  had  to  help  her. - Mən tez – tez  ona kömək  etməli  olurdum.

6.Hərəkət  “used  to”  feli  ilə ifadə  olunduqda  qeyri-müəyyən  zərflər  “used to” – dan əvvəl  gəlir.
Ex : He often  used  to  go  the  village. - O  tez-tez kəndə  gedərdi.  

 

 

 

 

Davamı - Next                                                          Paylaş