top of page

Preposition - Sözöznü Davamı

 

Zaman  bildirərkən :
1)     “ on ” həftənin  günləri  zaman  zərfi  olduqda  işlənir.
on  Monday,  on   Sunday
on    a  warm  spring  day  -  mülayim  bir  yaz  günü
2)     Əgər  həftənin  günləri  morning , evening , afternoon  sözləri  qarşısında  gələrsə       yenə  “ on ”  işlənir.
on  Friday  morning  - cümə  günü axşamı
3)     Aylardan  əvvəl  və  ya  sonra  rəqəm  gələrsə:
on   the  fourth  of  March 


On  -  kitabın, filmin,  pyesin, danışığın  məzmunu  haqqında  söhbət  gedərkən  işlədilir.Bu  zaman  sözönü  dilimizə  haqqında, -  dan2  kimi  tərcümə  olunur.
I  have  book  on  history  -  mənim  tarixdən  çox  kitabım  var.
Bir  sıra   ifadələrlə :  
to  put  on  -  geyinmək
to  go  on   -  davam  etmək
to  get  on - minmək
to  depend  on  -  asılı  olmaq 
on  my  return  -  mən  qayıdanda 
on  that  day  -  həmin  gün
to  turn/switch  on  - yandırmaq
to  try  on  - geyib  baxmaq
on  page   -  səhifə ... də
on  average  -  orta  hesabla
on  a bus  / train / ship /  plane  -  avtobusla, gəmilə,  qatarla, təyyarə  ilə   
on  sale  -  satışda 
on  business  -  biznes  üçün.


a  legend  on  our   heroes  - qəhramanlarımız  haqqında  əfsanə
to   go  on  an  excursion  -  ekskusiyaya  getmək
at -  əsasən  yer  bildirir, yanında, kənarında , arxasında,  – da2  kimi  tərcümə olunur.
Ex :  The  teacher   is   at   the  window . - Müəllim  pəncərənin  yanındadır.
         The  tree  is  at  the  river  -  Ağac  çayın  kənarındadır.   
         He  sits  at  the  desk  -  O  parta   arxasında  oturur.


at  home  -  evdə
at  school  -  məktəbdə
at  the  lesson  -  dərsdə
at  the  party  -  ziyafətdə
at   the   station  -  vağzalda
at   the   weekend  -  həftə  sonu 
at    the  moment  -  hazırda    


at  zaman  bildirərkən  aşağıdakı  hallarda  işlədilir:
Saatları  göstərərkən
       at  eight   o’clock  -  saat  8-də  
       at  9  p.m  - saat  9- da (günortadan  sonra)
       at   last  - nəhayət 
       at  the  same  time  -  eyni  vaxtda
       at   that   moment  -  o  anda  
       at   that   time  -  o  vaxtda


Günün  üç  hissəsi  zaman  zərf  olarsa:
       at  noon  -  günorta  saat  12-də
       at   night  -  gecə  vaxtı
       at   midnight  -  gecə  yarısı


Əgər  günün  bu  hissəsi  artikl  ilə  verilərsə  “  at ” sözönü  işlədilməz.
During  the  night  -  gecə  vaxtı, ərzində 


Keçmiş  davamedici  zaman  forması  dəqiq  zaman  zərfi  ilə  ifadə  olunduqda.
       at  this  time  yesterday  -  dünən  bu  vaxt
      at  this  time  last  Monday  -  keçən  bazar  ertəsi  bu  vaxt
Bir  sıra  ifadələrlə :
       at  the  station   -  stansiyada
       at  the  airport   -  aeroportda            
       at  the  bus – stop  - avtobus  dayanacağında
       at  the  traftic   light  -  işıq  forda
       at  each  bus  stop  -  hər  bir  avtobus  dayanacağında
       at   my  uncle’s   -  əmimgildə
       at  the  doctor’s  -  həkimdə
       at  the  baker’s   - çörək  mağazasında
       at  the  concert  -  konsertdə
       at  the  party   -  şənlikdə 
       at  the  football  match   -  futbol  oynunda  
       at  the  corner  of  the  street  -  küçənin  tinində
       at  the  age   of  5  -  beş  yaşında  
       at  the  door  -  qapının  ağzında
       at  the  gate  -  darvazanın  ağzında
       at  the  border  crossing  -  sərhəd  keçid   məntəqəsində
       at  the  top/bottom  of  the  page  -  səhifənin  başında  ,  aşağısında
       at  65  Nizami  street  -  Nizami  küçəsi  65-də
 

Əgər  küçənin  adı  nömrəsiz  verilərsə   in   sözönü  işlədilir.
       in Nizami  street  -  Nizami  küçəsində

 

       at  dinner/supper  -  nahar/şam  vaxtı
       at  the  end  -  sonda ,axırda
       at  first  -  əvvəlcə 
       at  least  -  heç olmasa, hər  halda
       at  last  -  nəhayət 
       at  once  -  dərhal 
       at  present  -  hal-hazırda 
   at   sözönü  ilə  mənasını  dəyişən  fellər :
     to  look   at  -  baxmaq 
     to  laught  at  -  gülmək
     to  smile  at  -  gülümsəmək
    to  work  at  - bir iş  üzərində  işləmək
    to   be good  at  smth  -  bir işdə  bacarıqlı,  səriştəsi  olmaq
    to  arrive  at  -  çatmaq  ( məktəbə, partiyə )
    to  wink  at  - göz  vurmaq   
    to  throw  at  -  atmaq  ( gül, daş )
    to  shout  at  -  kiminsə  üstünə  qışqırmaq 
 hotel,  və  restaurant    sözləri  həm  at,  həm  də  in  sözönü  ilə  işlənir.
       at/in  hotel  -  oteldə 
       at /in   restaurant  -  restoranda


 to - hərəkətin  istiqamətini  bildirir.Əsasən   - a 2  - ya 2   və  ya  tərəf,  gilə kimi tərcümə  olunur.
             Example:  I  go  to  London - Mən  Londana  gedirəm
                     I  go  to  the  map  -  Mən  xərtəyə  tərəf  gedirəm
                     I  go  to  my  friend - Dostumgilə gedirəm


home   sözü  qarşısında  istiqamət  bildirmək  üçün  heç  vaxt  “ to ”  işlənməz
       to  go  home  -  evə  getmək


bir  sıra  fellərlə to sözönu  işlənir.
       to  go  to  -  harasa  getmək
       to  get  to   -  harasa  çatmaq
       to  pay  attention  to  smb.  -  kiməsə  diqqət  vermək
       to  belong  to  smb. -   kiməsə  məxsus  olmaq
       to  speak  to  smb.  -  kiminləsə  danışmaq
       to  talk  to  -  kiminləsə  söhbət  etmək
       to   listen  to  -  kiməsə  qulaq  asmaq
       to  hear  from  smb. -  kimdənsə  eşitmək
       to  write   to  smb.  -  kiməsə  yazmaq                                  
       to  phone  to  smb. -  kiməsə  zəng  etmək
       to  prefer  smth  to  smth  -  bir  şeyi  o  birindən  üstün  tutmaq
       to  be  nice  /  kind  to  smb. - kiməsə  qarşı  səmimi  / mehriban  olmaq
       to  be  nice / kind   of  smb.  to  do  smth  - bir  kəsin  nəsə  etməsinə  sevinmək


  from – dan,dən  tərcümə  olunur.Böyük  obyekdən  ayrılmağı  bildirir.
             I  come  from  school  -  Məktəbdən  gəlirəm


  into – içinə, içərisinə  tərcümə  edilir. Bayırdan  örtülü  yerə  istiqamət  bildirir.
             Put  your  books  into  your  bag. - Kitablarınızı  çantalara  qoyun.
             to  get  into  a  car  -  maşına  minmək


near-  yaxınlığınnda  kimi  tərcümə  edilir.Mənaca  at  sözönünə  yaxındır.Near  böyük  obyektlərin  yanında,  at  isə  nisbətən  kiçik  obyektlərin  yanında,kənarında  tərcümə  edilir.
                         Example : near  school  - məktəbin  yanında   
                          At  the  window -  pəncərənin  yanında
under – nəyinsə  altında:
               under  the  table  -  stolun  altında
 but:       in  the  Sun  - günəşin   altında    
               in    the  rain  -  yağışda
               in   the    Shade  -  gölgədə
out  off  -  örtülü  yerdən  bayıra  olan  hərəkəti  bildirir.     
                  out  off   the  room  - otaqdan  çıxmaq
above, over -  üzərində, yuxarısında  kimi  tərcümə  olunur.
                        above - nəyisə  yuxarısında , yuxarı
                   The  flag  is  above  the  window - Bayraq  pəncərənin  yuxarısındadır.
                   The  clock  is  above  the  TV  
over - nəyinsə  üzərində , üstündə, üzərindən   
                    over  the  river  -  çayın  üzərində 
                    over  the  city  -  şəhərin  üzərində
                    to turn over  page  -  səhifəni  çevirmək
                    all  over  the   world  -  bütün  dünyada              
over-  bəzən  o   tayında  kimi  tərcümə  olunur.
Ex:  I see a small  hause  over the  river - Mən çayın  o tayında  balaca ev görürəm.        


in  front  of  -  qarşısında, qabağında, adətən  iri  obyektlərlə  işlənir.
There are many trees in front of our school - Məktəbimizin qarşısında  çoxlu  ağaclar var.          

        
behind  -  arxasında, arxada:
There  is a garden  behind  the  house - Evin arxasında  bağ  var.   

 

Between - ikisinin  arasında, yəni  bu  sözönü  obyekt  iki  əşyanın, iki  şəxsin, iki  sıranın arasında  olarkən  işlədilir.
The   TV  is  between  the  sofa  and the  bookcase - Televizor  divan ilə  kitab  şkafının  arasındadır.

 

among  -   arasında, ikidən  artıq  şəxs  və ya əşya arasında  sifət  və  zərfi  üstünlük dərəcəsində  tələb  edir.
Distribute  the  books  among  the  students - Kitabları  şagidlər 
                     arasında   paylaşdırın.

 

In  the  middle  of - ortasında , mərkəzində  kimi  tərcümə  olunur.Həm zaman, həm də  yer  bildirir.
The  table  is  in  the  middle  of  the room - Stol  otağın  ortasındadır.
Everywhere  is  green  in  the  middle  of  the  spring - Yazın ortasında hər  yer  yaşıl  olur.

 

after  -  Sonra  kimi  tərcümə olunur.
                     after  school  - məktəbdən  sonra
                     after  dinner  -  nahardan  sonra
                     the  day  after tomorrow - birisigün                 
                     one  after  another  -  bir- birinin  ardınca
                     to look  after  - qayğısına qalmaq , qulluq etmək
                     to  take  after  - oxşamaq  ( xarakterimə  görə ).

 

After -  bəzən “ şərəfinə ” kimi  tərcümə  edilir.
after  the  guests  -  qonaqların  şərəfinə
before  -  əvvəl, qabaq  kimi  tərcümə  edilir.
                     before  lesson -  dərsdən  əvvəl 
                     before  dinner  - nahardan  qabaq
                     the  day  before  yesterday  -  sırağa  gün
During  -  ərzində, müddətində 


While  - ərzində, müddətində  bu iki  sözün  arasında  fərq ondan  ibarətdir  ki,during -  özündən  sonra  isim, while - isə  özündən  sonra  (fel ) bütöv cümlə  başlanır, əsasən  keçmiş  davamedici  zamanda  olur. 

down - aşağıya  olan  hərəkəti bildirir.
                     to  sit    down  -  əyləşmək
                     to  jump down  -  aşağı  tullanmaq
                     to  write  down  -  köçürmək
                     to  fall  down  -  yıxılmaq


along  -  istiqamətində, boyu,  boyunca:
              along    the  river  -  çay  boyunca
              towards  [ t ə ’w s : d z ]  -  tərəfə, istiqamətə, sarı:
They  were  driwing  towards  the  shore  of  the  Caspian  Sea . Onlar Xəzər  dənizi  sahillərinə  sarı  gedirdilər. 
              next  to   - (bitişik, mənasında )
              beside  -   yanında,  yanaşı      

                  
Sadig   was  sitting  beside /next  to Arzu. - Sadiq  Arzunun yanında  oturmuşdur.   
opposite   [ o p ə z ı t ]  - üz - üzə,  üzbəüz,  qarşı - qarşıya 
They  were  sitting  opposite  us - Onlar  bizimlə  üzbəüz  oturmuşdular.

 

round          
                         ətrafında, dövrəsində, ətrafına,  dövrəsinə
around                    
We  walked  round  the  town - Biz  şəhər  ətrafında  dolaşdıq.

 

across  [ ə ’ k r s s ]   - arasından, içərisindən, eninə, o biri  tərəfdə
My  home  is  situated  across  the  street. Evim yolun  o biri  tərəfindədir.
across   the  river/street  -  çayı/ yolu  keçmək
accross  bridge  -  körpüdən  keçmək     

 

below   [ b ı ’l o u ]  - aşağı,  aşağıda, altında
The   temperature  is  usually   200 c below  zero  in  Winter  in Russia. - Qışda  Rusiyad a  tempratur - 20  dərəcə  olur (sıfırdan  20 dərəcə  aşağı  olur).

 

 

 

Next - Davamı                                                                  Paylaş

bottom of page